Tijdens een bezoek aan een geveltoegangsproject werden we meegenomen naar het dak om het geveltoegangssysteem te bekijken, een lokaal vervaardigde machine. Zodra we het dak betraden, schrokken we van wat we zagen. Al van een afstand was duidelijk dat dit een zeer gevaarlijke machine was. Een paar zaken vielen ons direct op.

• Geen boven- of onderlimietschakelaars: Deze schakelaars zorgen er normaal gesproken voor dat de takels stoppen wanneer de gondel een vast oppervlak raakt of te dicht bij het hefsysteem (pantograaf) komt. In dit geval zou de gondel niet stoppen als hij te hoog werd opgehesen of te laag zakte, wat tot botsingen kan leiden.
• Defecte pantograaf: Het ontwerp van de pantograaf riep ernstige twijfels op over de sterkte en veiligheid ervan.
• Machine voldoet aan geen enkele norm: Het ontwerp van deze machine wekte grote twijfels over de kwaliteit en veiligheid van het systeem.

Onze eerste reactie was dat niemand deze machine ooit zou mogen gebruiken. Vervolgens kreeg ik de opdracht om een oplossing te zoeken en een offerte te maken. Maar voordat ik daarmee kon beginnen, stuurde onze partner mij een nieuwsbriefartikel. De onveilige machine had de kranten gehaald: hij was van het dak gevallen, met alle gevolgen van dien.

De grote vraag die bij mij opkwam was: “Hoe kan het dat de definitie van veiligheid en de manier waarop ermee omgegaan wordt zo sterk verschillen tussen mensen?”

“We hebben het altijd zo gedaan”

The viewpoint on safety more or less comes down to the same issue, which is the perspective from which you look at things.

De kijk op veiligheid komt vaak neer op hetzelfde probleem: het perspectief van waaruit iemand dingen bekijkt.

Als je weet dat je niet veilig werkt, maar toch doorwerkt omdat je denkt “we hebben het altijd zo gedaan”, is het slechts een kwestie van tijd voordat er iets misgaat.

Waarschijnlijk is de belangrijkste vraag hoe mensen zo’n risicovolle kijk op veiligheid ontwikkelen.

1. Ontbreken van normen: Vaak zie je dat mensen een risicovolle kijk op veiligheid ontwikkelen wanneer er in hun land geen duidelijke normen bestaan. Veel lokale fabrikanten plaatsen zonder twijfel onveilige machines op daken. Totdat er iets ernstig misgaat. Het ontbreken van normen en de beperkte kennis over veiligheid bij fabrikanten is hier de oorzaak. Maar hoe kun je een fabrikant verantwoordelijk houden als er geen normen zijn? Hier zijn snelle oplossingen nodig.
2. Onwetendheid bij opdrachtgevers: De meeste opdrachtgevers plaatsen een geveltoegangssysteem maar één of twee keer in hun leven. Ze zijn geen experts en vertrouwen erop dat de fabrikant een veilig systeem levert zonder risico’s voor de gebruikers. Wanneer een fabrikant onbedoeld een onveilig systeem plaatst, kan de opdrachtgever dit niet herkennen, met gevaarlijke situaties als gevolg.
3. Misverstanden: Een opdrachtgever denkt een expert in te huren, terwijl het in werkelijkheid een lokale fabrikant betreft met slechte of middelmatige referenties. Toch geldt hier vaak het principe ‘onschuldig tot het tegendeel bewezen is’, waardoor deze partijen hun werk kunnen voortzetten.
4. Advies van derden: Een derde partij zou de opdrachtgever moeten adviseren om onveilige situaties te voorkomen. Maar in veel gevallen wordt zo’n partij niet ingeschakeld of ontbreekt het aan de kennis om goed advies te geven.
5. Geld: Uiteraard speelt geld een grote rol. Hoe meer fabrikanten investeren in hoogwaardige materialen, geavanceerde 3D-modellen en maatwerk, hoe veiliger het systeem wordt. Maar dit betekent ook dat de prijs hoger uitvalt.

Helaas gebeuren er wereldwijd nog te vaak ongevallen zoals hierboven beschreven, met veel slachtoffers als gevolg. Wij willen bijdragen aan veiliger geveltoegangssystemen door onze kennis te delen en alle betrokkenen te informeren.

Daarom hebben we een infographic ontwikkeld voor iedereen die overweegt een geveltoegangssysteem te plaatsen en een fabrikant in te schakelen. Deze infographic geeft de belangrijkste aandachtspunten weer in de verschillende fases van het proces en biedt een richtlijn voor veilig werken.

Hopelijk zorgt het delen van deze kennis op de lange termijn voor een wereldwijde eenduidige kijk op veiligheid.